به گزارش خبرگزاری مهاجر، در پی افزایش مشکلات هویتی مهاجران افغانستانی مقیم ایران، هیأتی از اداره ملی آمار طالبان به ریاست محمدنبی نصرت، معاون ثبت احوال نفوس این اداره، با نصیراحمد حقانی، سرپرست سفارت طالبان در تهران، دیدار و گفتوگو کردند. این نشست که در تاریخ ۱۵ شهریور برگزار شد، نقطه آغاز رسمی فرآیند تثبیت هویت مهاجران افغانستانی در ایران بهشمار میرود.
در جریان این دیدار، طرفین ضمن بررسی چالشهای موجود در زمینه صدور مدارک شناسایی، بر لزوم تشکیل و آغاز بهکار تیمهای تخصصی ثبت احوال تأکید کردند. محمدنبی نصرت با اشاره به اهمیت این موضوع، همکاری سفارت طالبان در تهران را برای تسهیل روند تثبیت هویت مهاجران بسیار حیاتی دانست.
اداره ملی آمار طالبان بهعنوان مرجع رسمی ثبت احوال و توزیع تذکرههای کاغذی و الکترونیکی، مسئولیت ارائه خدمات هویتی به شهروندان افغانستانی در داخل و خارج از کشور را بر عهده دارد. با این حال، پس از تغییرات سیاسی در افغانستان، روند صدور مدارک شناسایی در نمایندگیهای دیپلماتیک این کشور در ایران، از جمله سفارت در تهران و کنسولگریهای مشهد و زاهدان، متوقف شده است.
این توقف، مهاجران را در تمدید مدارک اقامتی و دریافت خدمات قانونی با بحران جدی مواجه کرده است. همچنین، تیمهای سیار ثبت احوال که پیشتر برای ارائه خدمات شناسایی به ایران اعزام میشدند، پس از سقوط دولت پیشین فعالیت خود را متوقف کرده و تجهیزات آنان به افغانستان بازگردانده شده است.
در حال حاضر، دریافت گواهی تثبیت هویت از سفارت طالبان در تهران مستلزم ارائه مدارک متعدد از جمله حضور شخص متقاضی، ارائه تذکره یکی از اقارب، و حضور دو شاهد مرد با مدارک معتبر است؛ شرایطی که بسیاری از مهاجران به دلیل فقدان مدارک لازم قادر به تأمین آن نیستند.
نبود زیرساختهای فنی و اداری لازم برای صدور تذکره الکترونیکی در خارج از کشور نیز از دیگر موانع پیشروی مهاجران افغانستانی است. اگرچه مقامات طالبان وعده دادهاند که بهزودی تیمهای توزیع تذکره به ایران اعزام خواهند شد، اما تاکنون اقدام عملی در این زمینه صورت نگرفته است.
از سوی دیگر، سیاستهای سختگیرانه در قبال مهاجران فاقد مدارک معتبر، از جمله عدم تمدید کارت آمایش و سایر مدارک اقامتی، موجب کندی و اختلال در روند تثبیت هویت شده است.
با توجه به شرایط موجود، آغاز رسمی این فرآیند میتواند گامی مؤثر در جهت حل مشکلات هویتی مهاجران افغانستانی در ایران باشد؛ هرچند تحقق کامل آن نیازمند اقدامات اجرایی، تأمین زیرساختها و تسهیل شرایط از سوی نهادهای مسئول است.