به گزارش خبرگزاری مهاجر، با آغاز مهرماه ۱۴۰۴، جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت کشور و وزارت امور خارجه، فرآیند رسمی صدور ویزای کار برای اتباع افغانستانی را آغاز کرده است. این اقدام که برای نخستینبار بهصورت ساختارمند اجرا میشود، امکان ثبت درخواست کارفرمایان ایرانی جهت جذب نیروی کار خارجی از طریق «سامانه اشتغال اتباع خارجی» را فراهم کرده است.
شرایط صدور ویزا و اولویتهای استخدامی
بر اساس اعلام سید مالک حسینی، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ویزای کار در مرحله نخست بهصورت ۹ ماهه صادر میشود. در صورت رضایت کارفرما و نبود نیروی کار ایرانی داوطلب، این ویزا قابلیت تمدید برای سال بعد را خواهد داشت. وی تأکید کرد که اولویت استخدام در بازار کار با شهروندان ایرانی است و تنها در صورت نبود نیروی داخلی، مسیر قانونی برای جذب اتباع خارجی باز خواهد بود.
طبق توافق اولیه با وزارت امور خارجه، در سال نخست امکان صدور حداکثر ۲۰۰ هزار ویزای کارگری برای اتباع خارجی، بهویژه مهاجران افغانستانی، فراهم شده است. هدف اصلی این طرح، ساماندهی وضعیت اشتغال مهاجران و جلوگیری از ورود غیرقانونی آنان به بازار کار کشور عنوان شده است.
افزایش تسهیلات اشتغالزایی و خوداشتغالی
در ادامه نشست شورای عالی اشتغال، معاون وزارت کار از افزایش سقف تسهیلات خوداشتغالی فردی خبر داد. بر اساس مصوبه جدید، این سقف از ۱۵۰ میلیون تومان به ۲۰۰ میلیون تومان افزایش یافته و در مهرماه سال جاری توسط بانک مرکزی ابلاغ شده است.
برای برخی رشتههای منتخب، سقف تسهیلات تا ۳۵۰ میلیون تومان و برای کارفرمایان پشتیبان مشاغل خانگی تا ۵ میلیارد تومان افزایش یافته است. همچنین در حوزههای دانشبنیان، صنایع خلاق و فناوری، تسهیلات انفرادی تا سقف ۹۰۰ میلیون تومان قابل دریافت خواهد بود.
هرچند دوره بازپرداخت این تسهیلات از ۸۴ ماه به ۶۰ ماه کاهش یافته، اما به گفته حسینی، این افزایش سقف با توجه به تورم و هزینههای راهاندازی کسبوکار، گامی مؤثر در جهت تقویت اشتغال و کارآفرینی محسوب میشود.
وضعیت بازار کار و پیامدهای آن برای مهاجران
معاون وزارت کار همچنین از کاهش نرخ بیکاری به ۷.۴ درصد در تابستان ۱۴۰۴ خبر داد، اما همزمان به کاهش نرخ مشارکت اقتصادی به ۴۰.۸ درصد اشاره کرد که نشاندهنده خروج بخشی از نیروی کار از بازار است. وی با اشاره به وجود حدود ۲ میلیون بیکار در سن کار، از شکاف میان دستمزدها و هزینههای خانوار و همچنین ناهماهنگی مهارتها با نیازهای بازار کار سخن گفت.
این تحولات میتواند نقطه عطفی برای مهاجران افغانستانی در ایران باشد. از یکسو امکان دریافت ویزای کار قانونی فراهم شده و از سوی دیگر، تسهیلات اشتغالزایی برای افراد دارای مهارت و تخصص افزایش یافته است. مهاجران افغانستانی با ثبتنام در سامانههای رسمی و رعایت ضوابط قانونی، میتوانند از فرصتهای جدید بهرهمند شده و مسیر بهبود وضعیت اقامت، درآمد و آینده حرفهای خود را هموار سازند.
