بحث درباره سلب تابعیت از افراد مجرم و برنامه‌های بحث‌برانگیز حزب راستگرای افراطی آلمان درباره “بازگشت مهاجران” باعث نگرانی مهاجران شده است. اما بخشی از این افراد نقش کلیدی در اقتصاد آلمان دارند و غیرقابل جایگزین هستند.
در بخش‌های مختلف اقتصاد آلمان، بدون نیروی کار مهاجران، بسیاری از امور متوقف می‌شود. طبق داده‌های اداره فدرال آمار آلمان که بر اساس نظرسنجی میکروسنسوس ارائه شده است، در سال ۲۰۲۳ حدود ۶۷ درصد از کارگران بخش ساخت‌وساز و تعمیرات ساختمان دارای پیشینه مهاجرتی بودند. در صنایع غذایی، این رقم ۵۱ درصد بود.
همچنین مشاغلی مانند کاشی‌کاری، رانندگان اتوبوس و کامیون، و نیروهای خدماتی در رستوران‌ها به طور قابل‌توجهی از نیروی کار با ریشه مهاجرتی استفاده می‌کنند.
طبق توضیح اداره آمار، فردی دارای پیشینه مهاجرتی است که خود یا والدین‌اش از سال ۱۹۵۰ به بعد به آلمان مهاجرت کرده باشند. این آمار شامل افرادی که در مراکز اقامتی دسته‌جمعی زندگی می‌کنند، نمی‌شود. در نمونه‌گیری نظرسنجی میکروسنسوس هر ساله حدود یک درصد از جمعیت آلمان در آن شرکت می‌کنند و نتایج آن بر اساس اظهارات داوطلبانه‌ی افراد تهیه می‌شود.
مهاجران و مشاغل حیاتی
در مجموع ۲۶درصد از نیروی کار آلمان پیشینه مهاجرتی دارند. سهم مهاجران در برخی از بخش‌های اقتصادی حتی بیشتر است:
- ۴۱ درصد در فروش مواد غذایی
- ۳۱ درصد در مراقبت از سالمندان
- ۳۰ درصد در صنعت فلزکاری
این مشاغل طبق گزارش آژانس کاریابی فدرال، با کمبود شدید نیروی کار مواجه هستند.
مشاغل با سهم پایین نیروی کار مهاجران
در برخی از حوزه‌ها، نسبت نیروی کار با پیشینه مهاجرتی کمتر است:
- ۱۰ درصد در اداره‌های دولتی، از جمله بخش دفاع و بیمه‌های اجتماعی
- ۱۳ درصد در بیمه‌ها
- ۱۵ درصد در خدمات مالی
- ۱۷ درصد در بخش آموزش و پرورش
حضور مهاجران در پارلمان آلمان
در پارلمان جدید آلمان ۱۱.۶ درصد از نمایندگان دارای پیشینه مهاجرتی هستند، که تقریباً مشابه رقم ۱۱.۳درصد در انتخابات ۲۰۲۱ است. این آمار شامل افرادی می‌شود که هنگام تولد تابعیت آلمانی نداشته‌اند یا حداقل یکی از والدین آن‌ها دارای تابعیت غیرآلمانی بوده است.
حزب سبزها بیشترین سهم را با ۲۰درصد از نمایندگان دارای پیشینه مهاجرتی دارد. پس از آن حزب چپ با ۱۸.۸درصد و حزب سوسیال دموکرات با ۱۷.۵درصد قرار دارند.
در مقابل، سهم نمایندگان با پیشینه مهاجرتی در احزاب محافظه‌کار دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی تنها ۶.۳درصد است، که نسبت به رقم ۴.۱درصدی سال ۲۰۲۱ اندکی افزایش یافته است.
کمترین میزان نمایندگان مهاجر متعلق به حزب راستگرای افراطی “آلترناتیو برای آلمان” با ۵.۹درصد است، که در مقایسه با ۷.۲درصد در پارلمان قبلی کاهش داشته است.
مساح خان، نماینده حزب سبزها، ابراز ناامیدی کرد که نسبت نمایندگان با پیشینه مهاجرتی در پارلمان هنوز بسیار کمتر از سهم آن‌ها در کل جمعیت آلمان است. طبق آمار میکروسنسوس در سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۲۹.۷درصد از جمعیت آلمان پیشینه مهاجرتی دارند، که حدود نیمی از آن‌ها دارای تابعیت آلمانی هستند.
موج نگرانی در میان مهاجران
پیشنهاد اخیر حزب اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) برای سلب تابعیت از مهاجرانی که دارای تابعیت دوگانه هستند و مرتکب جرم می‌شوند، باعث نگرانی بسیاری از مهاجران شده است.
مساح خان تأکید کرد که تابعیت دوگانه برای برخی از مهاجران داوطلبانه نیست، زیرا برخی کشورها اجازه ترک تابعیت را نمی‌دهند.
برنامه حزب آلترناتیو آلمان برای “بازگشت مهاجران”
حزب راست افراطی “آلترناتیو برای آلمان” در برنامه انتخاباتی خود، اصطلاح بحث‌برانگیز “بازگشت مهاجران” (Remigration) را گنجانده است، که در میان گروه‌های راستگرای افراطی به اخراج گسترده مهاجران اشاره دارد.
آلیس وایدل رهبر این حزب، در تبلیغات انتخاباتی خود خواستار “وارونه‌سازی مهاجرت انبوه” به آلمان شد.
در وب‌سایت حزب “آلترناتیو برای آلمان” آمده است که این حزب در میان پناهجویان سوری و افغان، به‌ویژه پس از پایان درگیری‌های نظامی در کشورهای مبدأ، پتانسیل بالایی برای بازگشت اجباری می‌بیند. همچنین تأکید شده که برخی از دولت‌های این کشورها خواستار بازگشت اتباع خود هستند.
