به گزارش خبرگزاری مهاجر، در پی انتشار گزارشهایی مبنی بر بازگشت برخی پناهجویان افغان به کشورشان، علیرغم ادعای تهدید از سوی طالبان، اعتبار برنامه بازاسکان دولت بریتانیا موسوم به ARAP با چالشهای جدی مواجه شده است.
بر اساس گزارش شبکه خبری اسکاینیوز، شماری از افغانهایی که از طریق این برنامه به بریتانیا منتقل شدهاند، متهم به ارائه مدارک جعلی از جمله نامههای تهدیدآمیز و ویدیوهای ساختگی شکنجه شدهاند. این مدارک که برای اثبات خطر جانی و دریافت پناهندگی ارائه شده بودند، اکنون با افشای سفر برخی از این افراد به افغانستان برای تعطیلات، زیر ذرهبین قرار گرفتهاند.
برنامه حمایت و بازاسکان افغانها (ARAP) از سال ۲۰۲۱ با هدف حمایت از افرادی راهاندازی شد که در جریان مأموریتهای نظامی با نیروهای بریتانیایی همکاری داشتهاند. تاکنون بیش از ۳۶ هزار افغان از طریق این طرح به بریتانیا منتقل شدهاند و هزینه اجرای آن بالغ بر ۷ میلیارد پوند برآورد شده است.
با این حال، گزارش اسکاینیوز نشان میدهد که برخی از پناهجویان با جعل روایتها، تولید ویدیوهای ساختگی و ارائه اسناد غیرواقعی، موفق به دریافت اقامت شدهاند. از جمله موارد مطرحشده میتوان به فردی اشاره کرد که با قرض گرفتن سلاح از همسایهاش به خود شلیک کرده تا وانمود کند مورد حمله طالبان قرار گرفته است. در نمونهای دیگر، زنی ویدیویی از اینترنت را بهعنوان مدرک شکنجه همسرش توسط طالبان ارائه داده است. همچنین فردی با ارائه عکس پسر کاکای فوتشدهاش، ادعا کرده که وی قربانی طالبان بوده، در حالی که علت مرگ وی تصادف رانندگی بوده است.
گزارشها حاکی از آن است که تولید نامههای تهدیدآمیز جعلی از سوی طالبان در افغانستان به یک تجارت پررونق تبدیل شده و هزینه تهیه آن بین ۷۰۰ تا ۱۱۰۰ پوند است. برخی منابع تأکید کردهاند که تهدید اصلی برای بسیاری از افغانها در صورت بازگشت به کشور، نه طالبان بلکه بیکاری و مشکلات اقتصادی است.
در کنار این موارد، تصاویر و ویدیوهایی از برخی پناهجویان افغان منتشر شده که آنان را در حال خوشگذرانی در کابل، حضور در مراسم خانوادگی و استفاده از امکانات عمومی نشان میدهد. این رفتارها با ادعاهای قبلی آنان مبنی بر خطر شکنجه و مرگ در تضاد است و موجب خدشهدار شدن اعتماد عمومی به سیاستهای مهاجرتی بریتانیا شده است.
همچنین گزارشهایی از تلاش برخی مهاجران برای معرفی فرزندان بزرگسال بهعنوان افراد زیر ۱۸ سال و وارد کردن همسران دوم به بریتانیا منتشر شده است.
وزارت دفاع بریتانیا در واکنش به این گزارشها اعلام کرده است که تمامی افراد منتقلشده و خانوادههایشان تحت بررسیهای امنیتی شدید قرار میگیرند و در صورت عدم موفقیت در این بررسیها، اجازه ورود به کشور را نخواهند داشت. با این حال، افشاگریهای اخیر بار دیگر ضرورت بازنگری در سازوکارهای پذیرش، راستیآزمایی مدارک و نظارت بر اجرای برنامههای مهاجرتی را برجسته کردهاند.