به گزارش خبرگزاری مهاجر، در پی پایان مهلت قانونی اقامت مهاجران افغانستانی دارای کارت PoR در پاکستان، موج گستردهای از بازگشت داوطلبانه و اجباری به افغانستان آغاز شده است. بر اساس گزارشهای رسمی، تنها در یک روز گذشته، ۲۹۰۱ خانواده شامل ۲۲٬۱۱۹ نفر از مهاجران افغان از طریق گذرگاههای مرزی اسلامقلعه، پل ورشمو، سپینبولدک، انگور اده و تورخم وارد خاک افغانستان شدهاند.
سخنگوی حکومت طالبان، حمدالله فطرت، ضمن تأیید این آمار اعلام کرد که کمیسیون عالی رسیدگی به مشکلات مهاجرین برای ۲۶۸۲ خانواده بازگشته، امکانات انتقال به مناطق سکونت را فراهم کرده و به ۱۱۴۸ خانواده نیز کمکهای نقدی و حملونقل ارائه شده است.
این تحولات در پی تصمیم دولت پاکستان برای اخراج بیش از یک میلیون مهاجر افغان فاقد مدارک معتبر اقامتی صورت گرفته است. از اوایل فصل پاییز، نیروهای امنیتی پاکستان اقدام به بازداشت و اخراج هزاران مهاجر کردهاند؛ اقدامی که از سوی مقامات پاکستانی «اجرای قانون» خوانده شده اما با واکنشهای گستردهای از سوی نهادهای بینالمللی و مدافع حقوق بشر مواجه شده است.
مقامات پاکستانی از جمله انورالحق کاکار، نخستوزیر موقت این کشور، افزایش ناامنی و مشارکت برخی مهاجران در فعالیتهای تروریستی را از دلایل اصلی این تصمیم عنوان کردهاند. همچنین بحران اقتصادی و فشار بر منابع داخلی، از دیگر عوامل اتخاذ این سیاست سختگیرانه اعلام شده است.
در مقابل، سازمانهای بینالمللی نظیر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) و سازمان عفو بینالملل نسبت به پیامدهای انسانی این اقدام هشدار دادهاند. به گفته این نهادها، افغانستان در شرایط فعلی با بحرانهای اقتصادی، امنیتی و انسانی مواجه است و ظرفیت لازم برای پذیرش این حجم از بازگشتکنندگان را ندارد.
فیلیپو گراندی، کمیسر عالی پناهندگان سازمان ملل، از دولت پاکستان خواسته است تا روند اخراجهای دستهجمعی را متوقف کرده و به تعهدات بینالمللی خود در قبال پناهندگان پایبند بماند.
در همین راستا، وزارت خارجه حکومت طالبان نیز این اقدام را «غیرانسانی» خوانده و از جامعه جهانی خواسته است تا برای توقف این روند وارد عمل شود.