به گزارش خبرگزاری مهاجر، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) اعلام کرد که در پی سقوط دولت بشار اسد در دسامبر ۲۰۲۴، بیش از یک میلیون پناهنده سوری طی ۹ ماه گذشته به کشور خود بازگشتهاند. این نهاد بینالمللی ضمن ابراز امیدواری نسبت به تحولات سیاسی اخیر، هشدار داد که بازگشت گسترده پناهندگان در شرایطی صورت میگیرد که بودجه عملیاتهای بشردوستانه به شدت کاهش یافته و بازگشتکنندگان با چالشهای جدی در مسیر بازسازی مواجه هستند.
بر اساس بیانیه رسمی UNHCR، علاوه بر بازگشت پناهندگان، حدود ۱.۸ میلیون نفر از آوارگان داخلی سوریه نیز که در جریان جنگ داخلی ۱۴ ساله از مناطق اصلی خود رانده شده بودند، به زادگاههایشان بازگشتهاند. این جنگ که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد، موجب آوارگی نزدیک به نیمی از جمعیت ۱۳ میلیونی سوریه شد.
سازمان ملل بازگشت پناهندگان را نشانهای از امید و آغاز مرحلهای جدید در روند بازسازی کشور ارزیابی کرده، اما تأکید کرده است که بسیاری از بازگشتکنندگان با مشکلاتی نظیر تخریب گسترده زیرساختها، کمبود خدمات پایه، بیکاری و ناامنی مواجهاند. طبق آمار این سازمان، همچنان بیش از ۷ میلیون سوری در داخل کشور آواره هستند و بیش از ۴.۵ میلیون نفر نیز در خارج از سوریه زندگی میکنند.
فیلیپو گراندی، کمیسر عالی پناهندگان سازمان ملل، با اشاره به نظرسنجیهای اخیر، اعلام کرد که ۸۰ درصد از پناهندگان سوری در کشورهای همسایه از جمله اردن، لبنان، مصر و عراق تمایل به بازگشت دارند و ۱۸ درصد امیدوارند این بازگشت طی یک سال آینده محقق شود.
با این حال، UNHCR نسبت به کاهش چشمگیر منابع مالی هشدار داده و اعلام کرده است که تنها ۲۴ درصد از بودجه مورد نیاز برای عملیاتهای بشردوستانه در داخل سوریه و ۳۰ درصد از بودجه منطقهای مرتبط با بحران سوریه تأمین شده است.
در گزارش این نهاد آمده است که سوریه و افغانستان با داشتن هر یک حدود ۶.۴ میلیون پناهجو، در صدر کشورهای دارای بیشترین جمعیت آواره در جهان قرار دارند. همچنین سازمان ملل نسبت به روند رو به رشد آوارگی در سطح جهانی طی سه دهه آینده هشدار داده است.
