به گزارش خبرگزاری مهاجر، یک دادگاه استیناف در ایالات متحده، در واکنش به تصمیم دولت دونالد ترامپ مبنی بر لغو وضعیت حفاظت موقت هزاران پناهجوی افغان، اجرای این تصمیم را موقتاً متوقف کرد تا فرصت لازم برای پیگیری پرونده‌های حقوقی در اختیار آنان قرار گیرد. این اقدام در پاسخ به درخواست گروه حامی مهاجران CASA صورت گرفت و به موجب آن، مهاجران افغان می‌توانند تا تاریخ ۲۱ جولای در خاک آمریکا باقی بمانند.
بر اساس اعلام وزارت امنیت داخلی ایالات متحده در ماه اپریل سال جاری، بیش از ۱۱ هزار و ۷۰۰ مهاجر افغان مشمول لغو وضعیت حفاظت موقت بودند که مقرر شده بود از ۱۴ جولای این تصمیم به اجرا گذاشته شود. این نوع وضعیت—که به آن “حفاظت موقت” یا Temporary Protected Status (TPS) گفته می‌شود—نوعی اجازه اقامت محدود است که برای مهاجران کشورهایی که با بحران‌های انسانی، جنگ‌های داخلی یا بلایای طبیعی مواجه‌اند، صادر می‌شود. دارندگان این وضعیت ضمن برخورداری از جواز کار، از اخراج در دوره تعیین‌شده (۶ تا ۱۸ ماه) مصون‌اند. دولت‌ها می‌توانند بر اساس شرایط کشور مبدأ، این وضعیت را تمدید یا لغو کنند.
دولت ترامپ پیش‌تر از تمدید این وضعیت برای مهاجران افغان و شماری از کشورهای دیگر خودداری کرده بود. در دوره اول ریاست‌جمهوری وی بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، تلاش‌هایی برای لغو حمایت موقت از برخی گروه‌های مهاجر انجام گرفت که بارها توسط نهادهای قضایی با توقف مواجه شد.
شان ون‌دایور، بنیان‌گذار نهاد افغان‌ایوک—تشکلی متشکل از کهنه‌سربازان آمریکایی که وظیفه هماهنگی اسکان مجدد افغان‌ها در ایالات متحده را بر عهده دارد—در واکنش به تصمیم جدید دادگاه گفت: «این تعلیق نهایی نیست، اما برای مهاجران افغان فرصتی ارزشمند جهت پیشبرد روند حقوقی فراهم می‌سازد. ما قاطعانه از این شکایت حقوقی حمایت می‌کنیم و از دولت ترامپ و وزارت امنیت داخلی می‌خواهیم تصمیم خود را لغو کرده و وضعیت حمایت موقت را تمدید کنند.»
پس از سقوط حکومت پیشین افغانستان و تسلط طالبان در ماه اسد سال ۱۴۰۰، ایالات متحده بیش از ۸۲ هزار افغان را در روند تخلیه اضطراری از افغانستان خارج کرد که از این میان، حدود ۷۰ هزار نفر با وضعیت قانونی موقت موسوم به «پاراوله»—اجازه اقامت دوساله—وارد آمریکا شدند. با این حال، پس از گذشت تقریباً چهار سال، بسیاری از این مهاجران موفق به اخذ گرین‌کارت نشده‌اند و همچنان تحت وضعیت موقت به‌سر می‌برند.
سازمان‌های مدافع حقوق پناهجویان هشدار داده‌اند که بازگشت این افراد به افغانستان—به‌ویژه کسانی که سابقه همکاری با نیروهای آمریکایی در جریان جنگ بیست‌ساله را دارند—آنان را در معرض خطر جدی پیگرد از سوی طالبان قرار خواهد داد. همچنین تأکید شده که زنان بیش از دیگر گروه‌ها در معرض آسیب‌اند، زیرا طالبان پس از تسلط مجدد، محدودیت‌های شدید و گسترده‌ای بر حقوق زنان اعمال کرده‌اند.
شکایت حقوقی به دادگاه توسط اتحادیه همبستگی امریکای مرکزی مستقر در ایالت مریلند مطرح شده است. این شکایت علاوه بر افغان‌ها، شهروندان کامرون را نیز شامل می‌شود. دادگاه تجدیدنظر حوزه چهارم در ریچموند ایالت ویرجینیا، با صدور دستور قضایی، تأکید کرده که حفاظت موقت شهروندان کامرون نیز تا چهارم اگست ادامه خواهد یافت.
در این میان، وزارت امنیت داخلی مدعی شده است که شرایط افغانستان بهبود یافته و شهروندان افغان دیگر واجد شرایط وضعیت TPS نیستند—ادعایی که از سوی گروه‌های مهاجرتی و نهادهای مدافع حقوق بشر مورد اعتراض قرار گرفته و هم‌اکنون تحت بررسی قضایی قرار دارد.
این تحولات در بستر سیاست‌های مهاجرتی دولت ترامپ رخ داده که به دنبال اعمال محدودیت‌های گسترده بر پذیرش پناهندگان از برخی کشورهاست. همچنین، تخلیه همکاران پیشین نیروهای آمریکایی از افغانستان متوقف شده است؛ اقدامی که باعث شده هزاران تن در داخل افغانستان و کشورهای همسایه با وضعیت نامشخص و بی‌سرنوشتی روبه‌رو شوند.
