در گفت‌وگویی با رسانه تصویری «آن»، سرتیپ دوم بازنشسته مرتضی طلایی، رئیس‌پلیس پیشین تهران بزرگ، به بررسی راهکارهای مدیریتی در زمینه مهاجران و اتباع خارجی در ایران پرداخت. وی با تأکید بر نیاز کشور به اتخاذ رویکردی هوشمندانه، همه‌جانبه و بلندمدت در مواجهه با این موضوع، خواستار ایجاد وزارتخانه‌ای موقت برای رسیدگی سازمان‌یافته و تخصصی به وضعیت مهاجران شد.
به گفته طلایی، اولین گام اساسی در مسیر سامان‌دهی اتباع خارجی، انجام ثبت‌نام دقیق با هدف شناسایی ملیت، وضعیت اقامتی، و تفکیک افراد دارای اقامت قانونی از مهاجران غیرقانونی است. وی تصریح کرد که این فرآیند باید با صدور کارت‌های اقامت هوشمند و ایجاد زیرساخت‌های نظارتی مؤثر همراه شود.
این مقام سابق انتظامی با توجه به جمعیت قابل‌توجه مهاجران در کشور، تشکیل یک نهاد مستقل یا وزارتخانه موقت را برای پیگیری و سامان‌دهی امور مربوط به مهاجران ضروری دانست. او همچنین به نیاز کشور به بازنگری و تدوین قوانین مهاجرتی روزآمد، تفکیک روشن میان مهاجران و پناهندگان، و صدور مجوزهای کار بر اساس نیازهای واقعی بازار کار ایران اشاره کرد.
سرتیپ طلایی ضمن اشاره به نگرانی‌های امنیتی، تأکید کرد که نباید صرفاً اتباع خارجی را عامل مشکلات امنیتی تلقی کرد. به‌زعم وی، اگرچه برخی افراد ممکن است در حوزه نفوذ و جاسوسی مورد استفاده قرار گیرند، اما نیروهای میدانی تنها بخش کوچکی از شبکه نفوذ هستند. وی هشدار داد که نفوذ واقعی اغلب سازمان‌یافته، شبکه‌ای و بعضاً از درون ساختارهای داخلی کشور صورت می‌گیرد، و مقابله با آن نیازمند هوشیاری در سطوح بالای مدیریتی و شناخت دقیق از پیچیدگی‌های ساختاری این پدیده است.
در ادامه، طلایی بر ضرورت پرهیز از افراط‌گرایی در برخورد با مهاجران، به‌ویژه اتباع افغانستانی تأکید کرد. وی خاطرنشان کرد که این افراد مسلمان‌اند و با مردم ایران روابط تاریخی، فرهنگی و اجتماعی دارند؛ ایران نیز در چهار دهه گذشته میزبان آن‌ها بوده است.
در پایان، وی توصیه کرد که برای سامان‌دهی مؤثر وضعیت مهاجران، به‌جای اتخاذ رویکردهای سخت‌گیرانه، باید از ظرفیت وزارت کشور، اداره کل امور اتباع خارجی، سازمان‌های مردم‌نهاد و تشکل‌های مدنی بهره گرفته شود. وی هشدار داد که بی‌توجهی امروز به موضوع مهاجرت ممکن است در آینده منجر به شکل‌گیری کینه‌های اجتماعی عمیق و تأثیرات منفی بر نسل‌های بعدی شود.
