به گزارش خبرگزاری مهاجر به نقل از دویچه وله دری؛ یک مسئول ایرانی از مردم خواست محل سکونت و اجتماع اتباع غیرقانونی را به پلیس گزارش کنند. این خبر باعث نگرانی بسیاری از پناهندگان افغانستانی در ایران شده است. روز به روز قوانین و محدودیت های سختگیرانه تری در رابطه با مهاجرین افغانستانی فاقد مدرک در ایران وضع می شود.
اخیرا قاسم رضایی معاون فرماندهی انتظامی (فراجا) خوستار گزارش مردمی در رابطه با مکان سکونت و اجتماع اتباع افغانستانی فاقد مدرک به پلیس شده است.
قاسم رضایی به گفته است که پلیس موظف است که این افراد را در هر مکانی بازداشت کند: «بر اساس سیاست‌های جدید کشور، اتباع غیرمجاز باید به کشورخودشان بازگردند و پولیس نیز زمینه بازگشت آنها را فراهم کرده است. بر اساس قانون، اگر این افراد در هر جایی دیده شوند، پولیس موظف است آنها را شناسایی و جمع آوری کرده و به سمت مرزها روانه کند.»
این مقام ایرانی سکونت اتباع خارجی بدون مدرک در ایران را جرم عنوان کرده است: «سکونت هرگونه اتباع خارجی به صورت غیرمجاز در کشور دیگر جرم است و این مسئله در کشور ما نیز همینطور است، یعنی هر فرد خارجی که به صورت غیرقانونی وارد ایران شود، جز اتباع غیرمجاز تلقی شده و این اقدام جرم است.»
در ادبیات جمهوری اسلامی عموما از لفظ “اتباع بیگانه” برای مهاجران افغان ساکن در ایران، صرف‌نظر از قانونی یا غیرقانونی بودن اقامت آنان، استفاده می‌شود.
جانشین فرمانده کل انتظامی ایران همچنان به کارفرمایان ایرانی هشدار داده و گفته است: «هرگونه به‌کارگیری اتباع خارجی غیرمجاز، جرم است و با کارفرمایانی که به این اتباع شغل می‌دهند، برخورد قضائی خواهد شد.»
افزون بر این، این مقام ایرانی خرید یا اجاره کارت بانکی، مسکن و ماشین را نیز برای این افراد غیرقانونی دانسته است.
هراس مهاجران افغان از همسایه
مهاجران افغان در ایران که قبلاَ از سخت‌گیری‌ها به شمول ممنوعیت کار و زندگی در برخی شهرها و مناطق شکایت داشتند، حالا در ترس بیشتر به سر می‌برند.
یک مهاجر افغان در ایران گفت که با این اقدام جدید، اکنون آنها از همسایگان ایرانی خود هراس دارند.
این مهاجر افغان که نخواست نامش فاش شود، گفت: «این احتمال وجود دارد که همسایه با پلیس تماس بگیرد، و در نتیجه امکان اخراج ما از این کشور وجود دارد. این اتفاق حتماً رخ خواهد داد.»
یکی دیگر از مهاجران افغان در ایران گفت که پس از تسلط دوباره طالبان به قدرت و مهاجرت جدید افغان‌ها به ایران، شاهد افزایش رفتارهای منفی شهروندان ایران نیز است.
او نیز که نخواست نامش گرفته شود، گفت: «حتی در شهر ما بسیاری از مردم [ایران] به مکتب رفتند و گفتند نمی‌خواهند کودکان شان با کودکان مهاجران افغان در یک صنف باشند.»
یک مهاجر دیگر افغان در ایران گفت: «خود مردم ایران از مقامات شان تقاضای اخراج اتباع افغانستانی را می‌کنند.» با توجه به این وضعیت، او نگران است که بسیاری شهروندان ایران به سادگی از حضور مهاجران افغان به پلیس اطلاع خواهند داد.
ایران که با بحران اقتصادی ناشی از تحریم‌های غرب مواجه است، همواره تاکید کرده است که توانایی پذیرش مهاجران بیشتر از افغانستان را ندارد. در ماه‌های اخیر مقام‌های این کشور به اخراج مهاجران بدون مدرک تاکید می کنند.
در این زمینه در همین هفته سرپرست وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان اداره طالبان با نماینده ویژه ایران برای افغانستان در کابل دیدار کرد. این مقام طالبان گفت که هرچند تصمیم دارند مهاجران افغان را از ایران برگردانند، اما برای این کار باید یک مکانیسم مشترک ایجاد شود.
نگرانی‌ها از آسیب‌های اجتماعی
آگاهان امور مهاجرت می‌گویند که اقداماتی مانند فراخوان دادن به مردم برای گزارش‌دهی سکونت مهاجران بدون مدرک، مشکلات اصلی را حل نمی‌کند، بلکه تنها به دشواری‌های مهاجران افغان می‌افزاید.
آصفه ستانکزی، آگاه امور مهاجرین که تجربه زندگی در ایران را دارد، گفت: «بهترین راه حل این است که گفتمانی برای قانونمند ساختن این مهاجران روی دست گرفته شود. هر اقدامی که در راستای اخراج اجباری مهاجران صورت بگیرد، مشکلات را افزایش می‌دهد و مطمئناً این مهاجران دوباره به ایران برخواهند گشت.»
در این اواخر ایران اخراج مهاجران افغان را نیز شدت بخشیده است و روزانه صد‌ها مهاجر افغان از این کشور اخراج می‌شوند. هرچند مقام‌های ایران از اخراج «مهاجران غیرمجاز» صحبت می‌کنند، اما برخی اخراج شده‌ها مدعی اند که با وجود داشتن اسناد اقامتی اخراج شده اند.
