به گزارش خبرگزاری مهاجر، بیستمین نشست از سلسله نشستهای «وضعیتشناسی مهاجران افغانستانی در ایران» با موضوع «مهاجران افغانستانی؛ از مدافعان حرم تا متهمان جاسوسی» با همکاری انجمن راحل و خانه اندیشهورزان، عصر روز بیستونهم شهریورماه در محل خانه اندیشهورزان برگزار شد. در این نشست، حسین عرب اسدی، عضو هیئت علمی مرکز آموزشی دولتی، و رضا زنگنه، فعال فرهنگی و رسانهای، به ایراد سخنرانی پرداختند.
روایتهای سهگانه از مهاجرت
در ابتدای نشست، عرب اسدی با تبیین سه روایت از مهاجرت، اظهار داشت:
1. مهاجرت مبداگریز: مهاجرتی که در اثر جنگ و ناامنی شکل میگیرد و با رفع بحران در کشور مبدا، امکان بازگشت فراهم میشود.
2. مهاجرت مقصدمحور: مهاجرتی که با هدف دستیابی به آرمانشهر علمی یا فرهنگی صورت میگیرد و معمولاً نخبگان را شامل میشود.
3. هجرت اسلامی (گفتمان امالقرا): مهاجرتی که بر اساس آموزههای شهید مطهری، با هدف حفظ دین و پیوستن به محور مقاومت اسلامی، یعنی ایران، انجام میشود.
وی تأکید کرد که گفتمان سوم باید مبنای تحلیل وضعیت مهاجران افغانستانی قرار گیرد و در این چارچوب، مفاهیمی چون مرز، تابعیت و مهاجرت، جای خود را به «هجرت» میدهند.
امالقرا؛ محور مقاومت و همبستگی فرهنگی
عرب اسدی با اشاره به نقش ایران بهعنوان امالقرا جهان اسلام، تصریح کرد: «در گفتمان امالقرا، حضور اتباع افغانستانی نهتنها مهاجرت تلقی نمیشود، بلکه نوعی وظیفه دینی و مشارکت در جبهه مقاومت است.» وی همچنین به اشتراک زبانی میان ایران و افغانستان اشاره کرد و آن را یکی از مهمترین عوامل همبستگی فرهنگی دانست.
نقد دیگریسازی و استعمار رسانهای
در ادامه نشست، رضا زنگنه با نقد سیاستهای رسانهای غرب، به تلاش استعمار برای ایجاد تفرقه از طریق زبان و قومیت پرداخت. وی اظهار داشت: «رسانههایی چون بیبیسی و اینترنشنال با تفکیک زبان فارسی و دری، و تأکید بر تفاوتهای قومی، درصدد تضعیف انسجام فرهنگی منطقه هستند.»
زنگنه با اشاره به موج اخیر افغانهراسی در ایران، افزود: «اتهامزنی به مهاجران افغانستانی، اغلب ابزاری برای فرار مسئولان از پاسخگویی به قصورات خود بوده است. اتباع افغانستانی نیازمند ترحم نیستند، بلکه شایسته برخوردی محترمانه و کرامتمحورند.»
هشدار نسبت به نژادگرایی و تحقیر اقوام
این فعال فرهنگی با تأکید بر تاریخ پذیرش خردهفرهنگها در ایران، نسبت به عادیسازی تحقیر اقوام هشدار داد و گفت: «پروژه افغانهراسی، پروژهای ضد امنیتی است که در صورت تداوم، میتواند زمینهساز فروپاشی اخلاقی و اجتماعی شود.»
