روند بازگشت و اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه، بهویژه ایران و پاکستان، همچنان ادامه دارد. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نسبت به اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان ابراز نگرانی کرده است.
پاکستان طی دو سال گذشته تلاش کرده است تا حدود چهار میلیون مهاجر افغان را به کشورشان بازگرداند. کمیساریای عالی پناهندگان هشدار داده است که تسریع این روند میتواند افراد نیازمند حمایت بینالمللی را در معرض خطر جدی قرار دهد.
بابر بلوچ، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان، اعلام کرده است که در روزهای اخیر، مهاجران افغان فاقد مدارک قانونی در چارچوب «برنامه بازگشت خارجیهای بدون اسناد» در سراسر پاکستان بازداشت شدهاند. وی بهویژه نسبت به وضعیت حقوق بشری زنان و دختران افغان ابراز نگرانی کرده است.
بر اساس گزارشهای کمیساریای عالی پناهندگان، بازگشت گسترده مهاجران، فشار مضاعفی بر اقتصاد و جامعه افغانستان وارد کرده و بحران انسانی موجود را تشدید کرده است. این روند همچنین میتواند به بیثباتی بیشتر در کشور و منطقه منجر شود.
سازمان ملل متحد از دولت پاکستان خواسته است تا از اخراج مهاجران آسیبپذیر، از جمله بیماران، دانشجویان و کسانی که با شهروندان پاکستانی ازدواج کردهاند، خودداری کند و اجازه اقامت قانونی به آنان بدهد.
مهلت قانونی کارتهای ثبتنام مهاجران افغان در پایان ماه ژوئن به پایان رسیده و برخلاف انتظار، دولت پاکستان تصمیم به تمدید آن نگرفته است. این تصمیم موجب بلاتکلیفی حدود ۱.۴ میلیون مهاجر افغان شده است.
کمیساریای عالی پناهندگان تأکید کرده است که بازگشت مهاجران باید بهصورت داوطلبانه، ایمن و با حفظ کرامت انسانی انجام شود. این نهاد همچنین خواستار تمدید اعتبار کارتهای اقامت موقت و توقف اخراج دارندگان آن شده است.
سازمان ملل هشدار داده است که بازگشت گسترده مهاجران افغان، نهتنها بحران انسانی در افغانستان را تشدید میکند، بلکه خطر بیثباتی در سراسر منطقه را نیز افزایش میدهد.