در پی افزایش ورود مهاجران غیرقانونی به بریتانیا، شبانه محمود، وزیر کشور جدید این کشور، از احتمال تعلیق صدور ویزا برای اتباع کشورهایی خبر داد که در بازگرداندن مهاجران رد شده با لندن همکاری نمیکنند. این موضعگیری در جریان نشست اتحاد اطلاعاتی پنج کشور موسوم به «فایو آیز» در لندن مطرح شد؛ نشستی که با حضور وزرای امنیت داخلی آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند برگزار شد.
خانم محمود که بهتازگی به سمت وزارت کشور منصوب شده، تأکید کرد: «اولویت اصلی ما تأمین امنیت مرزهاست و باید بتوانیم افرادی را که حق حضور در کشور ندارند، به کشورهای مبدأ بازگردانیم.» وی افزود که بریتانیا در حال بررسی اقدامات هماهنگ با کشورهای عضو فایو آیز برای مقابله با کشورهایی است که از پذیرش شهروندان خود امتناع میورزند.
افزایش مهاجرت و فشارهای داخلی
تنها یک روز پس از انتصاب وزیر جدید، بریتانیا شاهد ورود ۱۰۹۷ مهاجر از طریق کانال مانش بود؛ رقمی بیسابقه که نگرانیها را درباره کنترل مرزها افزایش داده است. طبق آمار منتشرشده، شمار مهاجرانی که در سال جاری از طریق قایقهای کوچک وارد بریتانیا شدهاند، نسبت به سال گذشته ۳۷ درصد افزایش یافته و به بیش از ۳۰ هزار نفر رسیده است.
دولت بریتانیا در واکنش به این روند، در حال بررسی استفاده از اماکن نظامی متروک و سایر اقامتگاههای غیرنظامی برای اسکان پناهجویان است. این تصمیم در پی اعتراضات گسترده در شهرهای مختلف نسبت به استفاده از هتلها برای اسکان مهاجران اتخاذ شده است.

دیپلماسی مهاجرت و فشار بر کشورهای مبدأ
مادلین سامپشن، مدیر دیدبان مهاجرت دانشگاه آکسفورد، با اشاره به کشورهایی مانند هند، پاکستان، بنگلادش و نپال، گفت: «تنها تعداد محدودی از کشورها هستند که هم در بازگرداندن مهاجران رد شده ضعیف عمل میکنند و هم تقاضای بالایی برای ویزای بریتانیا دارند.» وی افزود که واکنش این کشورها به تهدید تعلیق ویزا، بستگی به میزان اهمیت ویزای بریتانیا برای شهروندانشان دارد.
نخستوزیر بریتانیا، کییر استارمر، نیز پیشتر از رویکردی تعاملیتر در زمینه صدور ویزا سخن گفته بود و تأکید کرده بود که همکاری کشورها در بازگرداندن مهاجران میتواند یکی از معیارهای صدور ویزا باشد.
همکاری اطلاعاتی و امنیتی در چارچوب فایو آیز
نشست فایو آیز، که یکی از موفقترین پیمانهای اطلاعاتی میان پنج کشور غربی محسوب میشود، علاوه بر موضوع مهاجرت، به مسائل امنیتی دیگری مانند مقابله با قاچاق انسان، سوءاستفاده جنسی آنلاین از کودکان و گسترش مواد مخدر نیز پرداخت.

خانم محمود در دیدار با کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی ایالات متحده، بر لزوم همکاری بیشتر برای حفاظت از مرزها و مقابله با شبکههای قاچاق انسان تأکید کرد. وی همچنین از توافقات احتمالی جدید با شرکای فایو آیز برای اعمال فشار بر کشورهایی که در بازگرداندن مهاجران همکاری نمیکنند، خبر داد.
پیام سیاسی انتصاب وزیر جدید
انتخاب شبانه محمود، که در حزب کارگر به عنوان چهرهای با مواضع سختگیرانه در حوزه مهاجرت شناخته میشود، از سوی تحلیلگران به عنوان نشانهای از اولویت دولت بریتانیا در مقابله با مهاجرت غیرقانونی تعبیر شده است. این انتصاب، همزمان با افزایش فشارهای داخلی و اعتراضات عمومی، حاکی از تغییر رویکرد دولت در مدیریت بحران مهاجرت است.