به گزارش خبرگزاری مهاجر، در گزارش تازهای از هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و دفتر حقوق بشر این سازمان، نسبت به تخطیهای جدی حقوق بشری از سوی طالبان علیه مهاجران افغان بازگشتی هشدار داده شده است. این گزارش، بر پایه مصاحبه با ۴۹ نفر از افراد بازگشت دادهشده، نشان میدهد که برخی از آنها پس از اخراج از ایران و پاکستان در معرض شکنجه، بازداشتهای خودسرانه، تهدید امنیتی و رفتارهای غیرانسانی قرار گرفتهاند.
سازمان ملل متحد تأکید کرده است که بازگرداندن افراد آسیبپذیر به کشوری که خطر آزار، انتقامجویی و شکنجه در آن وجود دارد، نقض صریح اصول بینالمللی و ممنوعیت اخراج اجباری محسوب میشود. بهویژه زنان، دختران، خبرنگاران، فعالان جامعه مدنی و افراد مرتبط با حکومت پیشین از جمله گروههایی هستند که بیش از سایرین در معرض خطر قرار دارند.
کمیسار عالی حقوق بشر سازمان ملل، فولکر تورک، تصریح کرده است: «هیچکس نباید به کشوری بازگردانده شود که به دلیل هویت یا پیشینهاش در آن با خطر روبهروست.»
طبق یافتههای سازمان ملل، تنها در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱.۹ میلیون نفر از ایران و پاکستان به افغانستان بازگردانده شدهاند؛ تخمین زده میشود این رقم تا پایان سال جاری به سه میلیون نفر برسد. در حالی که افغانستان با بحرانهای جدی انسانی چون بیکاری گسترده، نبود سرپناه و دسترسی محدود به خدمات بهداشتی و حمایتی دست و پنجه نرم میکند، مهاجران بازگشتی با دشواریهای مضاعف روبهرو هستند.
با وجود درخواست سازمان ملل مبنی بر توقف فوری روند اخراج، طالبان تاکنون واکنش رسمی به این گزارش نشان ندادهاند و در گذشته نیز گزارشهای مشابه را رد کردهاند. با این حال، نگرانیهای بینالمللی درباره امنیت فیزیکی و روانی بازگشتکنندگان همچنان ادامه دارد.
سازمان ملل همچنین از کشورهای میزبان خواسته است که با در نظر گرفتن وضعیت آسیبپذیران افغان، از اقدامات بازگرداننده خودداری کرده و اصول انساندوستانه را رعایت نمایند.