با وجودی که ماجرای حضور مهاجرین افغانستانی در ایران امروز واضحتر از هر زمان دیگری شده است، کماکان واکنش عدهای به اعتراض به این شرایط این است: چه مشکلی با اخراج مهاجرین غیرقانونیِ افغانستانی دارید؟ چرا نمیگذارید به کشورشان برگردند و حرفهایی از این دست. این را تازه باانصافها میگویند. دوباره مجبورم بنویسم که ما مشکلی با اخراج مهاجر غیرقانونی نداریم، اما تقلیل ماجرا به این جنبه از آن خود یک فریب است. اینجا دوباره میگویم که ما به چه معترضایم، این بار عینیتر و واضحتر.
بیعدالتی
ما به بیعدالتی در حق مهاجرین افغانستانی معترضایم. فقط چند مثال: مهاجر افغانستانی که متولد ایران بود، تمام زندگیِ مادی و معنوی او در اینجا بود، کوچکترین جرمی انجام نداده بود، در فراخوان دولت شرکت کرده بود و مدرک گرفته بود یکشبه بیمدرک اعلام شد و از کشور اخراج شد. مهاجری که برگه خروج گرفته بود، ده روز دیگر باید از کشور میرفت، داشت زندگیاش را جمعوجور میکرد، یکباره دستگیر شد و آن ور مرز پیاده شد و تمام زندگیاش اینجا روی هواست. بیعدالتی پارهکردن مدارک قانونیِ مهاجر و اخراج اوست. بیعدالتی تحقیر و ضربوشتم و فحاشی به مهاجری است که بیسروصدا مشغول رفتن از این دیار است. این بیعدالتی است که مهاجر افغانستانی را در ایران از خیلی از حق و حقوق طبیعی یک انسان محروم کردیم. این بیعدالتی است که جرم چند ده نفر را به چند میلیون تعمیم دادیم و مجازاتشان کردیم. این بیعدالتی است که حتی برای مهاجر قانونی طبیعیترین و بدیهیترین حقوق اولیه را قائل نشدیم.
عليه انسان
دو سال تمام، مهاجرین افغانستانی با شنیعترین ادبیات ممکن در تاريخ معاصر، ادبیاتی که تکرار و بازگوییِ آن هم شرمناک است، با لهکردن تمام اصول و حد و مرزهای شرف و انسانیت و اخلاق، مورد تهاجم روانی قرار گرفت و مخاطب ایرانی با انبوهی از محتوای انسانیتزدا بمباران شد. نتیجه را امروز در خیابانهای تهران و سایر شهرها میبینید. زیر پستها و کامنتها و توییتها میبینید که چگونه مخاطب ایرانی تصور میکند مهاجر افغانستانی هیولایی است که ربطی به انسان ندارد و تکتک مشکلات و بدبختیهای او تقصیر است.
ما معترضایم که در واکنش به این فضا نه تنها حرکتی صورت نگرفت، که لیدرهای این جریان بر صدر مراکز تصمیمگیری برای مهاجر نشستند. ما معترضایم که وقتی یک بلاگر افغانستانی بهغلط ایرانیها را مسخره کرد، در اقدامی درست ۴۸ساعته دستگیر و اخراج شد و وقتی دهها هزار توییت و محتوای بیشرمانه، که ننگ ایرانی و مسلمان و اصلاً بشریت است، در توهین به انسان افغانستانی منتشر شد، از هیچ جای مملکت هیچ صدایی درنیامد. ما به تنهاییِ انسان مهاجر افغانستانی در ایران معترضایم، به اینکه هیچکس پیدا نشد که صدایی از سیستم در حمایت از نه انسان افغانستانی، که انسان بلند کند. ما به این معترضایم که انسان در این کشور سلاخی شد و همه نظارهگر بودند.
ناجوانمردی
ما به ناجوانمردی علیه این مردمان معترضایم. آنها از ما شده بودند، در تمام مصائب ما شریک بودند، در تمام تاریخ سخت معاصر ما، مثل خود ما، هزینه دادند، چه در جنگ و چه در کارهای سختی که جان خیلی از آنها را گرفت تا مترویی ساخته شود، ساختمانی بالا رود، چاهی حفر شود و چه در تحریم و تنها نگذاشتن ایران در سرمایهگذاری. اکثریتِ آنها در دوستی با ما کم نگذاشتند؛ اگر مسافر ایرانی به افغانستان میرفت، روی سرشان میگذاشتند، همیشه محترم و نجیب بودند و حالا اینگونه آنها با تلخی رانده شدند. این ناجوانمردی است و ناجوانمردی از مردم این دیار دور بوده است.
ما میدانستیم آنها را به جهنم طالبان میفرستیم، اما دخترکانی که از تحصیل و زندگی محروم میشدند را هم نگه نداشتیم و این خلاف جوانمردی بود. ناجوانمردی کرایه سه چهار میلیونی تهران تا مشهد است، گرفتن پولهای مهاجری است که میدانیم باید آنجا زندگی از نو بنا کند و به هر هزار تومانیاش نیازمند است و اینجا شهرداریِ شهر مرزی نفری یک میلیون بابت کارِ نکرده یک روز قبل از خروج از مرز از آنها میگیرد. صاحبخانه و صاحبکار پولشان را نمیدهد و شبها زیر هر پستی کامنت «فقط اخراج» میگذارد.
دروغ
ما به دروغگوییِ رسانهها و تریبونهای رسمی و غیررسمی در زمینهٔ حضور مهاجرین افغانستانی در ایران معترضایم. زمان جنگ، کلیپی در شبکههای مختلف صدا و سیما پخش شد که امروز همه به آن ارجاع میدهند. کلیپ ادعا داشت ۴۰۰ افغانستانی در تونلی در نزدیکی مقر نظامی دستگیر شدهاند. خیلی زود مشخص شد که آنها در طبقه پایینیِ یک مرکز اداری برای تمدید مدارکشان آمده بودند. صدا و سیما و رسانههای رسمیِ دیگر تکذیبیهٔ آن را پخش کردند؟ به دروغ فقط هزینههای حضور مهاجرین افغانستانی در ایران را پخش میکنند، از یارانههای پنهان و و از درآمدهای ایران، از نقش مثبت کارگران افغانستانی در چرخش چرخهای اقتصاد ایران و از سود ایران از حضور مهاجرین چیزی نمیگویند.
باور نمیکنید، اما واقعاً تعدادی از مردم ایران معتقدند ۱۷ میلیون افغانستانی در ایران ساکن هستند هستند. هر چه دروغ بزرگتر؟ آمار زادِ ولد بالای مهاجرین مستند به کدام داده است؟ آمار جرم و جنایت پایینتر مهاجرین به نسبت جامعهٔ ایران را برعکس جلوه دادند. آنقدر دروغ گفتند که کار به جایی رسید که اعلام کردند ۱۱ میلیون افغانستانی در ایران است و سه سال بعد ۷۷ میلیون میشوند؛ یعنی از بچه و مرد و پسر افغانستانی هم قول گرفتند که در عرض ۳ سال ۷ بچه به دنیا بیاورند و همه باور کردند. این تاریخ ننگینی در رسانهها و تریبونهای رسمیِ ماست و ما به آن معترضایم.