جناب نادر یاراحمدی، مشاور وزیر و مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور و به عبارتی مهمترین مسؤلِ ذیرَبطِ در خصوص مهاجرین در ایران میباشند.
گفتگوی اخیر جناب یاراحمدی در برنامه “صف اول” شبکه خبر (۱۶ تیر۱۴۰۴)، دومین مصاحبه پخش زنده تلویزیونی این مَقامِ مسؤل در سال جاری و به عبارتی از آغاز تصدیشان در این سِمت میباشد.
اولین مصاحبه مدیرکل محترم امور اتباع و مهاجرین خارجی، سه ماه پیش در گفتگوی ویژه خبری (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) بود که دست بر قضا در همین شبکه خبر و باز از حُسنِ تصادف و اتفاق در گفتگو با خانم “سحر امامی” بوده است.
علیرغم تفاوتهای عمیق و شدیدی که در صورت و صیرورت وضعیت و شرایط مهاجرین در این سه ماه رخ داده است؛ به ویژه بعد از جنگ تحمیلی اخیر رژیم منحوس صهیونیستی به ملت و کشور ایران، موضوع حضور مهاجرین و همچنین فضای مهاجرهراسی-مهاجرستیزی به شدیدترین شکل وخامتیاش در آمده و علاوه بر فضای افکار عمومی و فضای مجازی در فضای حقیقی نیز شاهد شکلگیری شکافهایی در سطح جامعه و در تعامل جامعه مهاجر و جامعه میزبان بودهایم.
در چنین وضعیتی که انتظارات جدّی میرفت که تنها مقام رسمی که به نحوی متولّی امور مهاجرین در دولت و امور حکمرانی میباشد؛ با توجه به تحولات اخیر و در راستای تنویر افکار عمومی، به معنای واقعی کلمه “جهاد تبیینیِ” همهجانبه در این زمینه داشته باشند، شاهد خلاف این امر بودیم.
بلکه میتوان چنین ادعا نمود که وَجهِاشتراک هر دو گفتگوی جناب یاراحمدی، همین امر است که ایشان از مواجهه با جریانات مهاجرهراسانه و نحوه مدیریت و مقابله با فضای مهاجرستیزانه به نحوی طفره میروند یا عزم جدی در این خصوص ندارند.
در گفتگوی ویژه خبری (۱۸ فروردین ۱۴۰۴) شاهد بودیم خانم سحر امامی (مجری) دو بار این مساله و پرسش را مطرح نمود که “اداره اتباع چه برنامهای در مواجهه و مقابله با مهاجرهراسان و مهاجرستیزان داشته یا دارد؟” (نقل به مضمون).
در گفتگوی اخیر برنامه “صف اول” (۱۶ تیر ۱۴۰۴) هم خانم امامی مساله و پرسش مقابله و مواجهه با جریانات مهاجرهراسانه و مهاجرستیزانه را با توجه به پیامدهای حوادث و جنگ تحمیلی اخیر مطرح نمود که خواسته ناخواسته بر ذهنیت و روابط دو کشور و تعامل جامعه ایرانی و جامعه مهاجر، اثرات مخرب و تأثیرگذار داشته و دارد؛ برنامههای اداره کل اتباع در مواجهه و مقابله با مهاجرهراسی-مهاجرستیزی چه بوده و هست؟(نقل به مضمون)
در هر دو برنامه در جواب به این مساله مهمِ اجتماعی-فرهنگیِ امروز جامعه ایران که دولت و حاکمیت ایران را نیز درگیر خود نموده است؛ پاسخی سطحی و غیرقابل از آقای یاراحمدی شنیدم که چنین به ذهن مخاطب و بیننده متبادر مینمود که انگار پدیدهای به نام مهاجرهراسی و مهاجرستیزی تنها ساخته و پرداخته اذهان است و واقعیتِ عینی-بیرونی ندارد و یا بر فرض وجودش، این پدیده هیچ تاثیر و تاثراتی در درون جامعه و در تعاملات میانمردمی (جامعه مهاجر و جامعه میزبان) نداشته است و در یک کلام -با توجه به نحوه مواجهه جناب یاراحمدی با این مساله- انگار به زعم ایشان، موضوع مهاجرین در یک وضعیت کاملا عادی و روبهجلویی قرار دارد!
همانطور که در یادداشت نقد و بررسی گفتگوی نخست جناب یاراحمدی (گفتگوی ویژه خبری ایشان ۱۸ فروردین ۱۴۰۴؛ تحت عنوانِ “نگاه به مهاجرین افغانستانی در ایران؛ امنیت یا فرصتمحور؟” پرداخته شد، آنچه که موضوع حضور مهاجرین افغانستانی در ایران را تبدیل به “مساله اجتماعی-سیاسی” نموده و سبب امنیتیسازی این موضوع شد که در برنامههای تبلیغاتی نامزدان ریاستجمهوری انتخابات سال ۱۴۰۳ ایران نیز تبلور یافت؛ شکلگیری موجهای مهاجرهراسی و مهاجرستیزی بوده است که فضای افکار عمومی را نیز به نحوی مسخر نمود که علاوه بر تشویش اذهان جامعه میزبان ایرانی و جامعه مهاجر افغانستانی در یک نگاه کلان بر سطح و کیفیت نگاه و روابط دو کشور نیز سایهافکنی نمود.
در چنین فضایی میطلبد که مقامات رسمی علاوه بر رویکرد تبیینی از وضع موجود و در کنار ترسیم وضع مطلوب در خصوص موضوع حضور مهاجرین، عزمی راسخ و جدی در مواجهه و مقابله با پدیده مهاجرهراسی-مهاجرستیزی داشته باشند که در میانمدت و بلندمدت پیامدهای منفی و غیرقابل جبران اجتماعی-سیاسی-فرهنگیاش هم در سطح روابط دو کشور و هم در سطح و درون جامعه (تعامل جامعه مهاجر و جامعه ایرانی) هویدا و ماندگار خواهد ماند.