تصویب کلیات طرح تشکیل سازمان ملی مهاجرت
دیروز ۲۲ آبان برای بار دوم طرح تأسیس سازمان ملی اقامت که با لایحه تشکیل سازمان مهاجرین خارجی ادغام شده بود، با نام سازمان ملی مهاجرت در صحن علنی مجلس مطرح شد و با ۱۴۱ رأی موافق و ۹۱ رأی مخالف کلیات آن تصویب شد.
محمد صالح جوکار، رئیس کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس ایران اعلام کرد بیش از ۵ میلیون نفر مهاجر و اتباع در کشور وجود دارد، در حالی که میزان مهاجرین ۷۳ کشور جهان، زیر ۵ میلیون نفر است. این افراد بسیاری از فرصت‌های شغلی را بدست آورده‌اند و بر فرهنگ اصیل کشور نیز تأثیر گذاشته‌اند. وی افزود: دولت لایحه تشکیل سازمان ملی مهاجرات را ارائه کرد و با طرح مجلس ادغام شد تا این اتباع را ساماندهی کنیم.
براساس بخشی از مواد این طرح، کسانی که تابعیت جمهوری اسلامی ایران را ندارند و تابعیت خارجی آن‌ها مورد قبول جمهوری اسلامی ایران است، اتباع خارجی تعریف خواهند شد.
در این طرح، واژه «پناهنده» به پناهجویی اطلاق می‌شود که درخواستش مورد پذیرش جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است. در بند ۸ ماده یک کلیات این طرح، واژه «آواره» به تبعه خارجی که به دلیل وقوع جنگ داخلی یا بین‌المللی، بدون تشریفات قانونی، کشور متبوع خود را ترک کرده، گفته می‌شود که وادار به ترک محل سکونتش شده و به قلمرو جمهوری اسلامی ایران وارد شده، ولی نمی‌تواند برابر کنوانسیون (۱۹۵۱) و پروتکل( ۱۹۶۷ ) ژنو و ملحقات آن، بیم موجه از اذیت و آزار را به اثبات برساند.
بیشتر بخوانید: اخاذی از اتباع/ دستگیری پلیس های قلابی و زورگیران شهر ری
اتباع خارجی‌ای که به صورت غیرقانونی یا بدون داشتن روادید معتبر وارد کشور ایران می‌شوند و یا با وجود ورود قانونی یا پناهجویی، کشور ایران را در مهلت مقرر ترک نکرده‌اند نیز در زمره اتباع غیر قانونی تلقی خواهند شد. از افراد «بی‌تابعیت» نیز با تعریف فردی که دارای تابعیت هیچ کشوری نیست، یاد می‌شود.
در این طرح اردوگاه‌های مراقبتی برای نگهداری موقت تا زمان رسیدگی به درخواست پناهجویان در نظر گرفته شده است و همچنین در نظر دارد مهمانشهرها که به عنوان شهرک مسکونی برای اسکان موقت پناهندگان است، با نظارت و مدیریت سازمان فعالیت کند.
براساس بند ۱۴ماده یک این طرح «اجازه‌اقامت» به مجوز مخصوص و محدودی که مأموران صلاحیت‌دار دولتی بر اساس قوانین و مقررات به اتباع خارجی می‌دهند، گفته خواهد شد و «کارت اقامت» برای اتباع خارجی مقیم ایران اسلامی خواهد بود.
وظیفه و ساختار شورای هماهنگی مهاجرت
در ادامه آمده است به منظور هماهنگی، ساماندهی و برنامه‌ریزی در حوزه اتباع خارجی و همچنین مهاجرت به کشور، شورای هماهنگی مهاجرت از ۱۷ عضو اصلی که وزیر کشور و فرمانده کل نیروی انتظامی و دادستان کل کشور و وزیر اطلاعات در صدر آن‌ها قرار دارند، تشکیل خواهد شد.
وزیر امور خارجه، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رئیس سازمان ملی مهاجرت (دبیر شورا)، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران، رئیس سازمان ثبت احوال کشور، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر آموزش‌وپرورش، رئیس سازمان هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، معاون حقوق بشر قوه قضائیه و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی دیگر اعضای این شورا هستند.
بیشتر بخوانید: نگرانی پناهجویان افغان از شرایط بد اقتصادی پاکستان
برای این شورا نمایندگانی از مجلس شورای اسلامی و از کمیسیون‌های امورداخلی و امنیت ملی به عنوان عضو ناظر حضور خواهند داشت. در این شورا اعضای اصلی دارای حق رأی بوده و اعضای ناظر بدون حق رأی در جلسات شرکت می‌کنند.
وظایف شورای هماهنگی مهاجرت عبارت‌اند از:
الف- هماهنگی، راهبری و برنامه‌ریزی منسجم و بلندمدت در موضوع اتباع خارجی
ب- بررسی قوانین و مقررات موجود و ارائه پیشنهادهای اصلاحی به مرجع ذی‌صلاح به منظور طی مراحل قانونی.
پ- تصمیم‌گیری در خصوص تعیین محدودیت‌های ویژه برای ورود، خروج، عبور یا اقامت همه اتباع خارجی در شرایط فوق‌العاده و بحرانی از تمامی ورودی‌ها یا ورودی‌های خاص. البته شورای هماهنگی می‌تواند با رعایت مصوبات شورای عالی امنیت ملی، در مواقع خاص تصمیماتی در رابطه با ممنوعیت ورود اتباع خارجی کشور خاص یا تمامی اتباع خارجی برای حفظ نظم و امنیت و سلامت عمومی اتخاذ نماید. تصمیم در خصوص ممانعت از ورود یا صدور روادید باید به صورت عمومی منتشر شود.
