اجرای طرح دیرهنگام تابعیت دوگانه برای مهاجران در آلمان
کشور آلمان بر طبق اصلاحات جدید قوانین مهاجرتی اش ، در نظر دارد به پناهجویان این حق را بدهد که بتوانند دو تابعیت و یا بیشتر داشته باشند. پیش از این ، داشتن بیش از یک تابعیت برای پناهجویان ممنوع بود. از نظر بسیاری این قانون باید خیلی پیش تر از این به تصویب می رسید.
مارک یانگ یک شهروند آمریکایی_آلمانی می گوید: 10 سال قبل من بسیار مشتاق بودم تا تابعیت آلمان را نیز در کنار تابعیت آمریکایی ام داشته باشم. از نظر او حفظ کردن تابعیت قبلی تان این معنی را نمی دهد که به تابعیت جدید تان وفادار نباشید. این فقط به این معنی است که شما چه کسی هستید.
یانگ ۲۰ سال است که در آلمان زندگی می کند و مدت هاست که از بحث های سیاسی که پس از اعلام حکومت در مورد اصلاح قانون شهروندی دوباره داغ شده است، خسته شده است.
اصلاحاتی که حکومت زیر رهبری سوسیال دموکرات ها برنامه ریزی کرده، بخشی از برنامه های گسترده برای اصلاح قوانین مهاجرت است و در درجه اول هدف آن تشویق کارگران ماهر به آمدن به آلمان و جبران کمبودی های گسترده در بازار کار است. تسهیل گرفتن شهروندی آلمان یکی از جنبه های تشویقی مهاجرت و ادغام می باشد.
تغییرات قانون شهروندی
اصلاحات مد نظر در قانون شهروندی شامل تغییرات زیر است:
ـ مهاجرانی که به طور قانونی در آلمان زندگی می کنند پس از پنج سال اجازه خواهند داشت برای شهروندی درخواست دهند، در حالی که تا حالا این مدت هشت سال بوده است.
ـ کودکان اتباع خارجی در صورتی که حداقل یکی از والدین پنج سال قانونی در آلمان زندگی کرده باشد، در هنگام تولد به صورت خودکار شهروندی آلمان را کسب می کنند.
حزب اپوزیسیون اتحادیه دموکرات مسیحی (سی دی یو) که به طور مداوم از هرگونه اصلاحات در قانون شهروندی در گذشته جلوگیری کرده است، بلافاصله به برنامه های شولتس حمله کرد. فردریش مرتس، رهبر این حزب هفته گذشته به شبکه اول تلویزیون عامه آلمان گفت: «شهروندی آلمان چیزی بسیار باارزش است و باید بسیار با احتیاط با آن برخورد شود.»
کسانی که تاکنون در آلمان حق شهروندی دوگانه را دارند شامل شهروندان کشورهای اتحادیه اروپا و سویس، و همچنین افرادی بوده اند که کشورهای مبداء شان اجازه ترک تابعیت را نمی دهند، مانند ایران، افغانستان و مراکش. همچنین فرزندان والدینی که همزمان تابعیت آلمانی و تابعیت کشورهای دیگر را دارند، پناهندگانی که در کشورهای شان در معرض آزار و اذیت قرار دارند و و اسرائیلی ها امکان داشتن تابعیت دوگانه را دارند. بسیاری از سوری هایی که به عنوان پناهنده به آلمان آمده و به سرعت ادغام شده اند، به سرعت تابعیت آلمانی را خواهند گرفت.
این اصلاحات ،آلمان را با دیگر کشورهای اروپایی همسو خواهد کرد. در اتحادیه اروپا، سوئد بالاترین نرخ اعطای تابعیت را در سال ۲۰۲۰ داشت. ۸.۶ درصد کل خارجیانی که در سال ۲۰۲۰ در سوئد زندگی می کردند، شهروند شدند. در آلمان این نرخ ۱.۱ درصد بود.
گرتا آگوستینی، وکیل مقیم آلمان که در زمینه حقوق مهاجرت تخصص دارد، گفت: «قانون شهروندی آلمان مبتنی بر اصل اجتناب از چند تابعیتی است. سایر کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، سوئد ، ایرلند، فرانسه و … اجازه تابعیت دوگانه را می دهند و آن ها قوانین بوروکراتیک کمتری در مورد این موضوع دارند.»
بسیاری مراجعه کنندگان آگوستینی کسانی اند که در گرفتن شهروندی آلمان مشکل داشته اند. او گفت: «آن ها از انصراف از تابعیت کشور خود امتناع می ورزند، اما می خواهند تابعیت آلمانی را نیز به دست آوردند.»
طبق آمار اداره فدرال آلمان، حدود ۲.۹ میلیون شهروند با تابعیت دوگانه در آلمان زندگی می کنند که حدود ۳.۵ درصد کل جمعیت آلمان را تشکیل می دهد. با این حال، اداره آمار فدرال فرض می کند که تعداد واقعی بالاتر است، زیرا ۶۹ درصد از کسانی که جدیداً شهروندی آلمان را گرفته اند، پاسپورت اصلی خود را نگهداشته اند. پولندی ها، روس ها و ترک ها در صدر این فهرست قرار دارند.
تغییرات دیرهنگام برای کارگران مهاجر
گروهی که تأثیر قوانین شهروندی آلمان را بیش از دیگران احساس کرده، جامعه ترک است که بسیاری شان در دهه ۱۹۶۰، زمانی که آلمان به کارگر نیاز داشت، به این کشور آمدند.
بیشترین کارگر مهمان از ترکیه وارد آلمان شدند و در حال حاضر حدود سه میلیون نفر ترکی الاصل در آلمان زندگی می کنند که ۱.۴۵ میلیون نفر آن ها هنوز تابعیت ترکیه را دارند. آسلیهان یشیلکایا، یکی از رهبران سازمان جامعه ترک در آلمان گفت که این اصلاحات برای بسیاری از نسل اصلی کارگران مهمان «خیلی دیر» است. اما به گفته او «دیرتر بهتر از هیچ» است.
یشیلکایا گفت: «برای نسل کارگران مهمان، این اصلاحات به معنای به رسمیت شناختن و احترام به زندگی و کارشان در این کشور و برای این کشور است. من فکر می کنم بسیاری ترک ها از نسل دوم و سوم را با این اصلاحات خود را تقویت شده احساس می کنند؛ زیرا آن ها همیشه معضل هویتی داشتند.»
او افزود: «بسیاری مردم منتظر این بوده اند و شاید امیدشان را از دست داده اند. اگر واقعاً چنین چیزی اتفاق بیفتد، فکر می کنم خیلی ها آلمانی خواهند شد.»
یشیلکایا می گوید اگر اصلاحات زودتر انجام می شد، آلمان کشور متفاوتی بود. او گفت: «اگر این امکان وجود می داشت، مردم بیشتر خود را با آلمان شناسایی می کردند. من مطمئن هستم که اگر ۲۰ تا ۳۰ سال پیش این فرصت وجود می داشت، مردم از نظر سیاسی علاقه بیشتری داشتند و در جامعه فعال تر می بودند.»
سازمان جامعه ترک آلمان بسیاری اظهارات حزب دموکرات مسیحی را در این هفته «نژادپرستانه» و «ناآگاهانه» خوانده است. یشیلیکایا گفت: «راستش من از این که این صداهای نژادپرستانه هنوز وجود دارند، شوکه شدم. این استدلال ها مبتنی بر واقعیت نیست و من فکر می کنم برای جامعه بسیار خطرناک است. این اظهارات حتی برای من استدلال نیست، بلکه فقط احساسات را در بین افراد خاص تحریک می کند.»
مارک یانگ همچنین فکر می کند که تجربه خودش به او «تصور کوچکی» از آنچه که مردم با ریشه های ترک برای دهه ها مجبور به تحمل آن بوده اند، به او داده است. اما فرزندان او آلمانی است و قصد ترک این کشور را ندارد و احتمالاً در صورت تصویب اصلاحات شولتس، برای گرفتن شهروندی آلمان درخواست خواهد داد.
او گفت: «اگر آلمان اجازه تابعیت چندگانه را بدهد، من هم درخواست می دهم.» او افزود: «من مالیاتم را پرداخته ام و یک روز بازنشسته آلمانی خواهم بود، چه فردریش مرتس بخواهد یا نه.»