طبق گزارشات مرکز آمار ایران در آخرین سرشماری نفوس و مسکن ایران که در سال 95 به اجرا در آمد، تعداد پروانه کار صادره برای اتباع خارجی با تعداد شاغلان این قشر همخوانی نداشت. در آن سال بیش از 1/6 میلیون نفر اتباع خارجی در ایران ساکن بودند. از این تعداد 54 درصد را مردان و 46 درصد را زنان تشکیل می دادند. بر اساس این نتایج حدود 538 هزار تن از این اتباع شاغل بوده اند.
بر مبنای آمار این سرشماری ۹۶درصد کل اتباع خارجی ساکن ایران را اتباع کشور افغانستان تشکیل می داده اند. نرخ مشارکت اقتصادی آنها ۴۴درصد، نرخ اشتغال ۹۶درصد و نرخ بیکاری آنها ۳.۹درصد برآورد شده است. از منظر داده‌های کلان در سال ۱۳۹۵، بالغ‌بر ۹۷.۶درصد شاغلان کشور، ایرانی هستند و ۲.۴درصد از شاغلان را اتباع غیرایرانی تشکیل می‌دهد که این رقم نسبت به سال ۱۳۹۰حدود ۱۴.۵درصد افزایش نشان می‌دهد.
براساس آخرین آمارها، نسبت شاغلان بیگانه به شاغلان ایرانی در ۵سال پایانی دهه ۹۰، از ۱.۸درصد در سال ۱۳۹۶به ۲.۶درصد در سال ۱۴۰۰افزایش یافته؛ اما در هیچ‌یک از این سال‌ها، تعداد پروانه اشتغال صادر شده برای این اتباع، مناسبتی با تعداد شاغلان واقعی نداشته است. در حالی است که در طول زمان، روند اشتغال اتباع خارجی در ایران صعودی بوده و از سال ۱۳۸۴تا ۱۳۹۸به‌طور میانگین، سالانه حدود ۶۵هزار نفر اتباع شاغل غیرمجاز شناسایی شده است.
کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به تفاوت ماهوی و کیفی اشتغال اتباع خارجی با اشتغال جوانان ایرانی، ساماندهی شاغلان خارجی با صدور پروانه اشتغال ۳ساله را فاقد اثرگذاری ملموس بر چالش بیکاری کشور دانسته و بر همین اساس اصلاح این قاعده در قانون کار را مفید ارزیابی کرده‌اند.
منبع: دیاران
