به گزارش خبرگزاری مهاجر، کشته شدن یک جوان در نزاع خیابانی در میبد یزد در ایران، باعث تجمع و اعتراض شماری از مردم علیه مهاجران افغانستان شد. بر اساس گزارشها، شورای تامین استان یزد دستور داده که محدودیتهایی در شهرک محل زندگی مهاجران ایجاد شود.
مقامهای محلی نامی از هویت ضارب یا ملیت او نبردهاند اما برخی رسانهها نوشتهاند فردی که «او را با چاقو زده اهل افغانستان» بوده است. اما تاکنون این ادعا ثابت نشده است.
همزمان رسانههای ایران از جمله همشهری هم فیلمی از حمله به محل زندگی مهاجران افغانستانی منتشر کردهاند.
دادستان میبد و مقامهای محلی در تلاش برای آرام کردن اوضاع به مردم گفتند «بازپرس ویژه» برای رسیدگی به پرونده تعیین شده است. مسئولان قضایی گفتهاند متهم اصلی و یک نفر دیگر دستگیر شدهاند.
مقامهای قضایی امروز، شنبه ۱۱ آذر، به خانه مقتول رفتند تا «پس از همدردی» شکایت آنها را ثبت کنند.
چه اتفاقی افتاده است؟
پنجشنبه شب، ۹ آذرماه در یک درگیری در خیابان خرمشهر میبد در یزد، یک جوان یزدی به نام امیررضا آقایی با چاقو کشته و یک نفر دیگر به نام رحیمی در بیمارستان بستری شد.
جمال سجادیپور، فرماندار میبد این جزئیات را هم در گفتوگو با تلویزیون محلی میبد و هم در جمع خبرنگاران تشریح کرد.
او گفت که دو متهم شناسایی شدهاند که متهم اصلی در یکی از محلههای شهر یزد مخفی شده بود.
هنوز علت درگیری و جزئیات آن مشخص نیست.
واکنش مردم محلی چه بود؟
جمعه ۱۰ آذر، شماری از نمازگزاران در شهر میبد یزد با تجمع در مصلی علیه مهاجران افغانستانی شعار داده و با محافظان اطراف مصلی درگیر شدند.
فیلم زد و خورد در مصلی میبد در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
در این فیلم دیده میشود که یک پسر نوجوان معترض عکس امیررضا آقایی را بالای سر گرفته بود و شعار میدهد. در واکنش به این اعتراضها یکی از فرماندهان نظامی شهر پشت تریبون میرود و مردم را به آرامش دعوت میکند.
امروز انیستاگرام میبدسیتی امروز با فیلمی گزارش داده که مسیر ورودی مهمانشهر محل زندگی مهاجران «دیوارکشی» شده و تغییر کرده است.
مجید بهارستانی، شهردار میبد به فراز گفته براساس مصوبه شورای تامین شهرستان که شب گذشته برگزار شده، قرار است مسیر جداگانهای برای مهمانشهر اتباع باز شود.
به گفته آقای بهارستانی، مردم میبد از مدتها پیش خواهان اخراج اتباع افغانستانی بودهاند.
او همچنین گفته ۱۲ هزار تبعه افغانستانی در میبد ساکن هستند و این به غیر کسانی است که او مهاجر «غیرقانونی» توصیف کرده است.
ماجرای «حمله به شهرک مهاجران» چه بود؟
همشهری و سایر رسانههای ایران فیلمهایی از درگیری در اطراف مهمانشهر میبد و آتشسوزی در آنجا منتشر کردهاند.
در فیلم دیده میشود که بخشی از محل آتش گرفته و شماری در حال فرار هستند.
مهمانشهر به شهرکهایی گفته میشود که برای اسکان شهروندان غیرایرانی و معمولاً افغانستانی در استانهای مختلف ایران ساخته شده است.
استان یزد سه شهرک مهاجرنشین در اردکان، تفت و میبد دارد که جمعه به شهرک مهمانشهر میبد حمله شده بود.
واکنش مقامهای ایران چه بود؟
تلویزیون ایران با مقامهای محلی در یزد مصاحبه کرد که به مردم اطمینان بدهند پیگیر ماجرا هستند و آنها را به آرامش دعوت کنند.
عباسعلی بهدانیفر، فرمانده پلیس استان یزد با تلویزیون مصاحبه کرد و گفت در «کمتر از ۱۵ ساعت» گروههای امنیتی و اطلاعاتی «قاتل» را در «مخفیگاه» او دستگیر کردند. او از شخص دستگیرشده به عنوان یک «فرد غیربومی» نام برد.
چمران بهارلویی، دادستان میبد، شنبه ۱۱ آذر اعلام کرد یک نفر هم به اتهام «مساعدت در خلاصی مجرم» دستگیر شده است.
او گفت: صبح شنبه با حضور مسئولان قضایی شهرستان میبد در منزل پدری مرحوم آقایی ضمن ابراز همدردی اظهارات و شکایت اولیا دم ثبت شد.
آیا سابقه داشته است؟
تیرماه ۱۳۹۱ به دنبال پیدا شدن جسد یک دختر 18ساله در چاهی در یزد، شماری به خانه شهروندان افغانستانی حمله کرده و تعدادی را آتش زدند.
در آن ماجرا شماری از مهاجران افغانستانی زخمی شدند.
آن زمان دولت افغانستان اعتراض کرد و سیما سمر، رئیس وقت کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، خواهان بازداشت مهاجمان شد.
ماجرای دیگری در یزد که باعث اعتراض دولت افغانستان شد آتش گرفتن خودروی حامل مهاجران افغانستانی بود که ادعا میشد در اثر شلیک گلوله ماموران ایرانی آتش گرفته و سه نفر جان باختهاند.
همچنین شهردار میبد به فراز گفته است که در سال ۱۳۹۴ هم بعد از وقوع دزدیهایی مردم به مهاجران افغانستانی مشکوک شده و به آنها حمله کردند.
حمله به مهاجران افغانستانی از سوی گروههایی از مردم و افزایش احساسات ضدمهاجرتی در ایران به دلیل دخیل دانسته شدن یک مهاجر در یک جرم قبلا نیز پیشینه داشته است که با انتقاداتی از سوی فعالان روبرو شده است.
با بازگشت طالبان به قدرت در تابستان ۱۴۰۰، شمار مهاجران افغانستانی در ایران افزایش چشمگیری داشته است و در مواردی مردم از دولت به خاطر مدیریت نادرست مهاجران و پناهجویان انتقاد کردهاند.
مدیر اتباع یزد خرداد امسال گفته بود آمار رسمی و دقیقی از شمار پناهجویان افغانستانی در یزد ندارد اما بر اساس آمار قبلی «حدود ۱۴۰ هزار شهروند خارجی عمدتا افغانستانی، عراقی و پاکستانی» در استان یزد زندگی میکنند.
بر اساس آمارهای کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و مقامهای ایران حدود ۴ تا ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار شهروند افغانستان در ایران زندگی میکنند. تخمین زده میشود که بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر از این افراد بعد از تصرف افغانستان توسط طالبان در دو سال اخیر به ایران مهاجرت کرده باشند.