در روز جهانی مهاجران، محمد حسن آخوند، نخستوزیر حکومت طالبان از کشورها خواست که به مسأله مهاجرت از منظر سیاسی و «از زاویه منافع و تصمیمات آنی» نگاه نکنند. همزمان انورالحق کاکر، نخستوزیر موقت پاکستان، از سیاست اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از این کشور دفاع کرده است و برای توجیه این تصمیم به «طرح رواندا» از سوی بریتانیا اشاره کرده است.
به گزارش خبرگزاری مهاجر، آقای کاکر در مقالهای که برای روزنامه دیلیتلگراف چاپ بریتانیا نوشته است میگوید دولتها در سراسر جهان «در حال هماهنگ شدن با عصر جدید مهاجرت دسته جمعی» هستند و «برنامه دولت بریتانیا برای اخراج مهاجران غیرقانونی به رواندا نشانهای از این فشار است».
آقای کاکر در توجیه این سیاست خود همچنین نوشته است: «فرانسه در حال تقلا است در حالی که ایتالیا ابراز نگرانی کرده است که ممکن است به اردوگاه پناهندگان اروپا تبدیل شود و آلمان نیز این فشار را احساس کرده و باعث اعلام اقدامات سختگیرانه برای بازگرداندن شده است شد.» او اضافه کرده است که وضعیت در آمریکا هم «خیلی آسان نیست».
به مناسبت این روز، سازمان بینالمللی مهاجرت نیز در بیانیهای گفته است که در این روز «و هر روز، از نقش مهاجران در جامعه به قدردانی و تجلیل میکنیم و یادآوری می کنیم که حقوق بشر به واسطه قهرمان بودن یا قربانی بودن به دست نمی آید، بلکه حق همه است.»
در حالی که دولت پاکستان به روند اخراج اجباری صدها هزار افغانستانی از این کشور ادامه داده است. نخستوزیر طالبان در بیانیهای گفته است که نباید از مهاجران «به عنوان ابزار فشار» استفاده شود.
او افزوده است: «روند بازگشت باید آبرومند و به تدریج پیش برود تا خدای ناکرده در درازمدت باعث فاجعه انسانی، نفرت و بی اعتمادی بین کشورها نشود.»
آقای آخوند افزوده است که به مناسبت این روز از کشورهای جهان و نهاد مرتبط با سازمان ملل متحد میخواهد که موضوع مهاجران در افغانستان را «نادیده نگیرند». در بیانیه نخست وزیر طالبان آمده است: «عاطفه بشری و همدردی انسانی ایجاب میکند که مراجع یاد شده باید به مشکلات مهاجرین افغانستانی در داخل افغانستان یا خارج از افغانستان رسیدگی کند؛ از اخراج اجباری آنان جلوگیری کند و برای جلوگیری از دستگیری، زندانی شدن، مصادره اموال و برداشتن هر گونه مانع بایدتلاش مؤثر و عملی انجام دهد.»
به نظر میرسد اشاره او به وضعیت مهاجران در پاکستان است که بنا به گزارشها اموال برخی از آنها «مصادره» شده و شمار زیادی از آنها دستگیر شدهاند.
از زمان اعلام تصمیم دولت پاکستان مبنی بر اخراج بیش از یک میلیون مهاجر فاقد مدرک اقامت «قانونی» افغانستانی از این کشور، تاکنون حدود نیم میلیون افغان به کشور خود بازگشتهاند. طالبان کمیسیونی برای رسیدگی به بازگشتکنندگان ایجاد کرده است. در بیانیه طالبان آمده که «تمام بدنه نظام مشغول خدمترسانی به شهروندان مهاجر عودکننده است.».
طالبان همچنین روز دوشنبه (۲۷ قوس/آذر) برنامهای برای تجلیل از روز مهاجران در کابل با اشتراک شماری از وزرای کابینه و معاونان نخستوزیر طالبان برگزار کردند.
خلیلالرحمن حقانی، وزیر مهاجران حکومت طالبان، در این برنامه از جامعه جهانی خواست برای رسیدگی به مهاجران و بازگشتکنندگان کمک کنند.
در این برنامه همچنین ماریا مویتا، مسئول سازمان بینالمللی مهاجرت در کابل نیز شرکت کرده بود. براساس اعلامیه وزارت مهاجران طالبان، او گفت که افغانهایی که به صورت اجباری به کشور بازگشتهاند با مشکلات زیادی روبرو هستند و این سازمان کمک و حمایت خود را در افغانستان ادامه میدهد.
او گفته است که این نهاد به بیش از یک میلیون نفر در بخشهای صحت/بهداشت، سرپناه و خدمات همکاری کرده است.
همچنین وزارت مهاجران طالبان اعلام کرد که تنها در روز گذشته (یکشنبه، ۲۶ قوس/آذر) در مجموع ۳۷۴ افغانستانی که به صورت اجباری از پاکستان اخراج شده بودند وارد افغانستان شدند. در همین روز ۳۸۷ مهاجر افغانستانی از ایران به صورت «داوطلبانه و اجباری» به افغانستان بازگشتند که از این میان ۱۶۵ نفر از آنها به عنوان «نیازمند» شناسایی شده و برای دریافت کمک به دفتر سازمان بینالمللی مهاجرت معرفی شدند.