حسین حیدر بیگی پژوهشگر، شاعر، داستان نویس و فعال فرهنگی مهاجر افغانستانی در سال 1355 در سنگ تخت ولایت دایکندی متولد شد. دوران نوجوانی و تحصیلات ابتدایی اش را در همان ولایت گذراند، تا اینکه خانواده ی حسین حیدر بیگی تصمیم به مهاجرت گرفتند و در زمستان 1369 به جمهوری اسلامی ایران مهاجرت کردند و درشهرمشهد ساکن شدند.
حسین حیدر بیگی در مشهد به ادامه تحصیل پرداخت و کارشناسی خود را در رشته فقه و معارف اسلامی کسب کرد و در همین رشته کارشناسی ارشدش را نیز در جامعه المصطفی به پایان رساند.
حسین حیدر بیگی فعالیت های ادبی خود در سال 1376 در موسسه فرهنگی “در دری” آغاز کرد و ازطریق همین مجموعه با تولیدات رسانه ای و کارگردانی و تلوزیون آشنا شد. حسن حیدر بیگی از آن دسته از طلاب است که بیش از فعالیت های حوزوی، به ادبیات پرداخته است و در این عرصه رشته های گوناگون را نیز تجربه کرده؛ وی یک دوره شاعری موفقیت آمیز داشته است که به انتشار مجموعه شعر “آهوی دویده در من” منتهی شد.همچنین از دیگر آثار حسن حیدر بیگی میتوان به “سنگ و سیب”، “شورش” و رمان “گردابی” اشاره کرد.
نوزدهمین نشست از سلسله برنامه های شب های کابل در سال 1391 به تجلیل از حسین حیدر بیگی و بررسی کارنامه ادبی او اختصاص یافت. حسین حیدر بیگی با اینکه سالهاست به عنوان یک مهاجر زندگی میکند اما ترجیح میدهد پس زمینه ی داستان هایش را در سرزمین مادری خود یعنی افغانستان قرار دهد. تصویری که حیدر بیگی با داستان هایش از افغانستان ارائه میدهد، با تصاویر رسانه های دیداری و شنیداری درباره افغانستان متفاوت است.
حسین حیدر بیگی محوریت داستان هایش را بر روی موضوعات کلیشه ای رایج که این روز ها از سرزمین افغانستان ارائه میشود و درآن پدیده هایی همچون جنگ و قحطی که به عنوان محور های اصلی در این سرزمین معرفی می شود، قرار نداده است. محوریت داستان های این نویسنده، روابط عام انسانی، در موقعیت جغرافی افغانستان و زمان حال است.
یکی دیگر از فعالیت های حسین حیدر بیگی در حوزه های مطبوعات است؛ او با مجلات در دری و خط سوم، همکاری مستقیم داشت و سردبیر مجلات ادبیات معاصر بوده است. فصلنامه ادبیات معاصر را میتوان جدی ترین فصلنامه ادبی افغانستان در دهه نود یعنی دوران تعطیلی نشریات در دری و خط سوم دانست. علاوه بر این حسین حیدر بیگی، مقالات بسیاری برای مجلات دیگر نیز نوشته و در چندین نهاد فرهنگی و ادبی مانند بنیاد اندیشه و بنیاد دانشنامه هزاره عضویت داشته است.
از جوایز و افتخارات حسین حیدر بیگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقام اول شعر در هشتمین کنگره شعر و قصه طلاب در سراسر ایران
- مقام دوم داستان در دو جشنواره پی یا پی قند پارسی
- مقام دوم داستان در نهمین دوره شعر و قصه طلاب
- رتبه اول داستان در جشنواره بین المللی طوبی در دو سال 1388 و1391
